Produkcja energii z paneli fotowoltaicznych to wyjątkowo efektywny sposób na zmniejszenie rachunków za prąd i zwiększenie niezależności energetycznej. Kluczowym aspektem jest jednak zrozumienie, jak jest rozliczana energia z fotowoltaiki. W tym artykule omówimy, jak działa system rozliczeń dla Prosumenta.
Definicja Prosumenta
Na początku naszej dyskusji, warto zdefiniować pojęcie Prosumenta. Prosumenci to podmioty, które jednocześnie produkują i zużywają na własne potrzeby energię elektryczną. Status ten może mieć nie tylko osoba fizyczna, ale też małe i średnie przedsiębiorstwa czy spółdzielnie. Ważne jest, aby produkcja prądu nie była głównym przedmiotem działalności Prosumenta, a moc instalacji nie przekroczyła 50 kW.
Zmiany w rozliczaniu energii z fotowoltaiki od 2022 roku
Od 1 kwietnia 2022 roku system net-metering został zastąpiony przez tzw. net-biling. To system prosumencki, w którym energia odesłana do sieci jest rozliczana w stosunku wartościowym, a nie ilościowym. Oto najważniejsze zasady tego nowego rozwiązania:
- Nadwyżki energii wyceniane są po średniomiesięcznej cenie z Rynku Dnia Następnego a w 2024 roku ma zostać wprowadzony system godzinowy.
- Wyliczona w ten sposób wartość energii (tzw. depozyt prosumencki) odkładany jest na specjalnym wirtualnym koncie prosumenckim.
- Energia wytworzona i odsprzedana do zakładu energetycznego możliwa jest do rozliczenia z przesunięciem o 1 miesiąc. (np. energia sprzedana w styczniu może pokryć energię pobraną w lutym )
- Energia pobierana z sieci jest kupowana po stawce określonej w umowie ze sprzedawcą energii tzw. taryfy. np: G11, G12, G12w
- Depozyt prosumencki można wykorzystać przez 12 miesięcy, od dnia przypisania do konta prosumenta.
- Energia wyprodukowana przez mikroinstalację prosumencką jest zwolniona z obowiązku odprowadzania podatku dochodowego PIT, akcyzy oraz VAT.
Okres rozliczeniowy w fotowoltaice
Kolejnym ważnym zagadnieniem jest tzw. okres rozliczeniowy, czyli czas między kolejnymi odczytami licznika. Sprzedawcy energii oferują różne okresy rozliczeniowe, jednak nadprodukcję z fotowoltaiki możemy wykorzystać w ciągu 12 miesięcy, niezależnie od częstotliwości odczytów.
Najpopularniejszym okresem rozliczeniowym jest okres pół roczny, czyli dostajemy 2 faktury w ciągu roku.
Faktura prognozowana a rozliczenie fotowoltaiki
Warto wiedzieć, że po montażu fotowoltaiki pierwsze faktury mogą być wyższe niż się spodziewaliśmy. Przyczyną może być faktura prognozowana, która jest wyliczana na podstawie zeszłorocznych opłat za energię. Jeżeli pojawia się taka sytuacja, możemy złożyć wniosek o zmniejszenie wysokości faktur prognozowanych do wysokości opłat abonamentowych.
Wyższy pierwszy rachunek może przyjść również gdy nie zdążymy odsprzedać odpowiednio dużo energii.
Rozliczanie fotowoltaiki u poszczególnych operatorów
Każdy operator energetyczny ma swoje specyficzne zasady rozliczania energii z fotowoltaiki. Niektórzy robią to w sposób przejrzysty, niektórzy w sposób bardzo skomplikowany. Zasada jest jednak wszędzie taka sama: sprzedane nadwyżki wykorzystamy z przesunięciem o 1 miesiąc oraz pokryjemy tylko opłaty za energię czynną. Depozytem prosumenckim nie opłacimy dystrybucji i opłat stałych. Na koniec roku zakład energetyczny zwróci nam 20 % niewykorzystanych środków.
Opłacalność systemu net-billing
Opłacalność systemu net-billing zależy od wielu czynników, takich jak ilość wyprodukowanej energii, jej cena sprzedaży oraz koszty związane z utrzymaniem instalacji. Warto zaznaczyć, że system ten jest najbardziej opłacalny dla osób, które są w stanie zużyć jak najwięcej wyprodukowanej energii na własne cele, na bieżąco, bez sprzedawania do sieci. W takim przypadku, nadwyżka energii może być spożytkowana na podgrzanie CWU, podgrzanie bufora ciepła, naładowanie magazynu energii – co przekłada się na dodatkowe zyski.
- Okres rozliczeniowy w fotowoltaice to czas między odczytami licznika. Najpopularniejszy okres rozliczeniowy to półroczny, z dwiema fakturami na rok.
- Rentowność systemu net-billing zależy od takich czynników, jak produkcja energii, cena sprzedaży i koszty instalacji.
- System net-billing jest najbardziej opłacalny dla tych, którzy mogą wykorzystać wyprodukowaną energię na własne potrzeby na bieżąco.